Alles over suiker

Petra

Auteur van dit artikel

Alles over suiker

Suiker heeft de laatste jaren een slechte reputatie gekregen. Suiker is ongezond, suiker maakt je dik, suiker is verslavend, sommige mensen zeggen zelfs dat suiker vergif is! Je hoort en leest zoveel verschillende verhalen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Hoe zit het nu echt? Is suiker echt zo ongezond? Wanneer krijg je te veel suiker binnen? Ik ben in de wereld van suiker gedoken en in deze blog vertel ik je er meer over.

Wat is suiker?

Suiker (ook wel sacharose genoemd) is een zoete stof die van nature voorkomt in voedingsmiddelen zoals fruit, groente en zuivelproducten. Suiker is een koolhydraat en een belangrijke bron van energie voor je lichaam.

Verschillende soorten suikers

Er zijn verschillende soorten suikers. De meest voorkomende suiker is sucrose, een geraffineerde suiker die gewonnen wordt uit suikerriet of suikerbieten. Verder heb je nog fructose (vruchtensuiker), lactose (melksuiker) en glucose (druivensuiker).

Het verschil tussen geraffineerde en ongeraffineerde suikers

Geraffineerde suikers zijn suikers die in een fabriek bewerkt en “gezuiverd” worden. Raffinage is het industrieel zuiveren van een chemische stof. Voorbeelden van geraffineerde suikers zijn witte suiker, rietsuiker, basterdsuiker, poedersuiker en druivensuiker. Witte suiker wordt gemaakt van wortels van suikerbieten en rietsuiker van stengels van suikerriet. Het sap wordt uit de bieten en rietstengels geperst en gezuiverd zodat alleen de suiker overblijft.

Ongeraffineerde suikers (ook wel natuurlijke suikers genoemd) worden wel bewerkt in een fabriek maar niet gezuiverd. Voorbeelden van ongeraffineerde suikers zijn honing, ahornsiroop, dadelstroop, agavesiroop en kokosbloesemsuiker.

De functie van suiker

Suiker is zoet en wordt gebruikt om de smaak van voedsel en dranken te verbeteren. Het wordt ook gebruikt als conserveermiddel, kleurmiddel en structuurmiddel.

Hoe verwerkt het lichaam suiker

Kort gezegd wordt suiker in je lichaam afgebroken tot glucose en fructose en omgezet in energie. De lever zorgt voor de afbraak van fructose en het hormoon insuline zorgt ervoor dat glucose in de cellen terecht komt en wordt omgezet in energie, de brandstof voor je lichaam.

Wat is de gezondste suiker

Alle soorten suikers worden op dezelfde manier door je lichaam verwerkt. Het maakt niet uit of je een banaan of een koekje eet. Wat wél uitmaakt is dat die banaan ook gezonde voedingsstoffen bevat zoals vezels, vitamines en mineralen en dat koekje niet.

De gevolgen van te veel suiker

Suiker is niet per definitie slecht voor je, sterker nog je hebt energie (brandstof) nodig om te bewegen, om je lichaam warm te houden, om te kunnen functioneren. Te veel suiker is wél slecht voor je, dit kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals overgewicht, tandbederf, een verhoogd risico op diabetes type 2, hart-en vaatziekten, chronische ontstekingen en leververvetting. Let daarom goed op je suikerinname.

Wat zijn verborgen suikers

Verborgen suikers zijn suikers die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd maar niet duidelijk als suiker op het etiket vermeld worden. Bijna overal zit suiker in tegenwoordig, ook in producten waarvan je het niet zo snel verwacht. Denk aan frisdrank en vruchtensappen, kant-en-klare maaltijden, sauzen en dressings, brood en ontbijtgranen, yoghurt met smaakjes, vleeswaren, soep en peulvruchten in blik etcetera. Zonder dat je het in de gaten hebt krijg je op deze manier veel “extra” suiker binnen.

Verborgen suikers worden op etiketten aangeduid met verschillende namen zoals:

Glucose
Fructose
Lactose
Maltose
Dextrose
Ahornsiroop
Honing
Agavesiroop
Rietsuiker
Melasse
Maissiroop
Appelsapconcentraat
Maltrodextrine
Sacharose

En deze lijst is nog lang niet compleet want er zijn meer dan 100 (!) verschillende namen voor suiker. Bizar toch?!

Hoeveel suiker per dag

En nu de hamvraag; hoeveel suiker mag je per dag? De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert om maximaal 10% van je dagelijkse calorieën aan vrije suikers te eten. Vrije suikers zijn toegevoegde suikers en van nature aanwezige suikers in honing, siropen, vruchtensappen en vruchtenconcentraat. Dit komt neer op ongeveer 50 gram suiker per dag voor een persoon met een gemiddelde calorie-inname. 50 gram suiker is +/- 12 suikerklontjes. De gemiddelde Nederlander eet maar liefst 25 suikerklontjes per dag….

Wat is suikerziekte

Suikerziekte (ook wel diabetes genoemd) is een chronische aandoening waarbij het lichaam moeite heeft met het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Er zijn verschillende soorten diabetes maar dit zijn de 2 hoofdtypen:

Diabetis type 1
Diabetis type 1 is een auto-immuunziekte en ontstaat meestal op jongere leeftijd. Het immuunsysteem valt per ongeluk cellen aan die insuline produceren, het hormoon dat de bloedsuikerspiegel reguleert. Mensen met diabetes type 1 moeten dagelijks insuline inspuiten of een insulinepomp dragen om hun bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Diabetis type 2
Diabetis type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes en ontwikkelt zich meestal op latere leeftijd. Het kan worden veroorzaakt door ouderdom, erfelijke aanleg maar ook door roken, overgewicht en een ongezonde leefstijl met ongezonde voeding en weinig lichaamsbeweging. Mensen met diabetes type 2 hebben te weinig insuline in het lichaam of zijn insulineresistent, het lichaam is minder gevoelig voor insuline. De behandeling bestaat meestal uit medicijnen, voedingsadviezen (een dieet) en lichaamsbeweging.

Veel mensen denken dat suikerziekte wordt veroorzaakt door suiker maar dat is niet het geval. Echter, te veel suiker kan leiden tot overgewicht wat wél een risicofactor is voor diabetes.

Is suiker verslavend

Nee, lichamelijk gezien is suiker niet verslavend. Je krijgt geen ontwenningsverschijnselen als je stopt met suiker eten wat wel het geval is bij drugs en alcohol. Geestelijk gezien kan suiker wel verslavend zijn. Dat is te wijten aan de effecten van suiker op het beloningscentrum in de hersenen waarbij de stof dopamine vrijkomt. Hierdoor krijg je een blij gevoel en wil je bijvoorbeeld nog meer chocolade.

10 tips om te minderen met suiker

Het kan behoorlijk lastig zijn om te minderen met suiker. Wees niet te streng voor jezelf en doe het stap voor stap anders hou je het waarschijnlijk niet vol.

Hierbij 10 tips om je suikerinname te verminderen:

Vermijd suikerhoudende dranken. Frisdrank en vruchtensappen kunnen grote hoeveelheden suiker bevatten. Wist je dat er in een blikje cola maar liefst 7 (!) suikerklontjes zitten?
Kies voor water, koffie en thee zonder suiker. Vind je dit lastig? Vervang suikerklontjes dan door Natuurlijke suikers en zoetstoffen zoals stevia of Kokosbloesemsuiker. Stevia wordt gemaakt van de blaadjes van een plant genaamd Stevia rebaudiana en kokosbloesemsuiker van de nectar van de kokosbloesem.
Eet niet te veel producten met toegevoegde suikers maar kies voor gezonde natuurlijke producten zoals groente en fruit, peulvruchten, aardappelen en graanproducten. Deze producten bevatten natuurlijke suikers en ook vezels, vitamines en mineralen.
Als je trek hebt in zoetigheid, kies dan voor vers fruit in plaats van snoep of koek.
Koop geen kant-en-klare maaltijden maar kook zelf. Zo kun je zelf bepalen welke ingrediënten je gebruikt. Vermijd potjes, pakjes en zakjes vanwege de vele toevoegingen.
Snoep met mate, zo blijft dat stukje taart een echte traktatie. Alles draait om balans.
Kies als tussendoortje voor een handje ongezouten noten of magere yoghurt/kwark zonder toegevoegde suikers.
Gebruik kruiden en specerijen om je eten op smaak te brengen. In plaats van suiker kun je ook prima kaneel of vanille gebruiken.
Controleer de etiketten van verpakte voedingsmiddelen in de supermarkt op (verborgen) suikers en kies producten die minder suiker bevatten.
Vermijd of verminder stress. Als je stress ervaart heb je vaker zin in suiker.

Natuurlijk suikervrij

Lukt het niet om te minderen met suiker, weet je niet waar je moet beginnen of vind je het gewoon fijn om een leidraad te hebben? In de Online cursus natuurlijk suikervrij leer je alles over een leven zonder suiker en ga je vol energie en een paar kilo lichter het nieuwe jaar in!

Tip voor de Feestdagen

Het Suikervrije feestdagen E-book

In dit unieke receptenboek staan 50 suikervrije recepten voor Sinterklaas, Kerst en Oudjaar! Denk aan de bekende kruidnoten, speculaasbrokken en marsepein. Natuurlijk ook suikervrije recepten voor een kerststol, kerstkoekjes, ouderwetse stoofpeertjes en oliebollen! Het receptenboek van december!

Het boek 50 suikervrije kindertraktaties bevat 50 gezonde recepten, ideeën en tips om te trakteren op school, voor een kinderfeestje of gewoon als tussendoortje. Alle recepten zijn 100% natuurlijk, zonder geraffineerde suikers en e-nummers.

Doe mee: 20 dagen suikervrij voor 40+ vrouwen

Doe mee met 20 dagen suikervrij . Dit programma is speciaal ontwikkeld voor 40+ vrouwen die in de overgang zijn. Ontdek hoe ook jij in 20 dagen geen trek meer hebt in zoet en één kledingmaat verliest zonder een hongergevoel. Je volgt 20 dagen lang de recepten volgens een specifiek dagmenu.

Note:
Dit artikel is naar eer en geweten geschreven. Raadpleeg altijd je huisarts, specialist of diëtist bij gezondheidsproblemen of voor een persoonlijk voedingsadvies. Ieder lichaam is anders en de meningen over suiker zijn verdeeld.
Bronnen: Kenniscentrum suiker, het Voedingscentrum, Diabetesfonds, Hartstichting, Wikipedia.

Overige boeken